መግቢያ፡-
በደማቅ ባህሏ፣ በባለጸጋ ታሪክዋና በተለያዩ ህዝቦቿ የምትታወቀው ኢትዮጵያ የሬዲዮ ጣቢያዎችን እድገት በተመለከተ አስደናቂ ታሪክ አላት። ራዲዮ ከመነሻው ጀምሮ እስከ ዛሬ ድረስ የአገሪቷን የሚዲያ ገጽታ በመቅረጽ እና በሰፊው የኢትዮጵያ ገጽታ ዙሪያ ያሉ ማህበረሰቦችን በማስተሳሰር በኩል ጉልህ ሚና ተጫውቷል። በዚህ ጽሁፍ በኢትዮጵያ ውስጥ የራዲዮ ጣብያዎች አጀማመር፣ የታሪክ ምዕራፍ እና በኢትዮጵያ ህብረተሰብ ላይ ያሳረፉትን ተፅእኖ በመዳሰስ፣ በኢትዮጵያ ውስጥ ስላሳደሩት አስደናቂ ታሪኮች እንቃኛለን።
የኢትዮጵያ ራዲዮ አጀማመር፡-
የሬድዮ ጅማሮ በኢትዮጵያ በ1930ዎቹ መጀመሪያ ላይ በቀዳማዊ አፄ ኃይለ ሥላሴ ዘመነ መንግስት ሊጀመር ችሏል። እ.ኤ.አ. በ 1935 “ሬዲዮ አቢሲኒያ” ተብሎ የሚጠራው የመጀመሪያው የሬዲዮ ጣቢያ በአዲስ አበባ ተቋቋመ። መጀመሪያ ላይ ጣቢያው በዋነኛነት ለንጉሣዊው ቤተ መንግሥት እና ለታዋቂዎች ሰዎች ሙዚቃ፣ ዜና እና የባህል ፕሮግራሞችን በማሰራጨት ግልጋሎት ይሰጥ ነበር።
የራዲዮው ሚና ለኢትዮጵያ ነፃነት ታሪክ
ከ1936 እስከ 1941 ጣሊያን ኢትዮጵያን በወረረችበት ወቅት ሬድዮ ተቃውሞን በማሰባሰብና መረጃ በማሰራጨት ረገድ ከፍተኛ ሚና ተጫውቷል። የኢትዮጵያ አርበኞች በድብቅ የራዲዮ ስርጭትን በመጠቀም እርስ በርስ ለመግባባት እና ህዝቡ ለነጻነቱ እንዲታገል አነሳስተዋል። እነዚህ ስርጭቶች ከቅኝ ገዥዎች ጋር በተደረገው ትግል ኃይለኛ መሳሪያ ሆነው አገልግለዋል።
የሬዲዮ ስርጭት መስፋፋት፡-
የኢትዮጵያን ነፃነት ተከትሎ የራዲዮ ስርጭት በፍጥነት ተስፋፍቷል። በ1955 የኢትዮጵያ ብሮድካስቲንግ ኮርፖሬሽን (ኢቢሲ) የፐብሊክ ሰርቪስ ብሮድካስቲንግ ሆኖ ተቋቋመ። EBC ዜናዎችን፣ ትምህርታዊ ፕሮግራሞችን እና መዝናኛዎችን ለኢትዮጵያ ህዝብ በማሰራጨት ረገድ ትልቅ ሚና ተጫውቷል። በ1960ዎቹ የክልል ራዲዮ ጣቢያዎች መጀመራቸው በመላ ሀገሪቱ የሬዲዮ ተደራሽነትን እና ተፅእኖን የበለጠ አሻሽሏል።
የራዲዮው በኢትዮጵያ ባህል ላይ ያሳደረው ተፅእኖ
ሬድዮ የኢትዮጵያን ልዩ ልዩ ባህላዊ ቅርሶች በመንከባከብ እና በማስተዋወቅ ረገድ ትልቅ ሚና ተጫውቷል። ኢትዮጵያውያን ከመነሻ ማንነታቸው ጋር እንዲተሳሰሩ እና ባህላዊ ማንነታቸውን እንዲያከብሩ ባህላዊ ሙዚቃ፣ አፈ ታሪክ፣ ተረትና ትርክት በንማሰራጨት ትልቅ ሚና ተጫውቷል። የሬድዮ ድራማዎችና ተውኔቶች አድማጮችን በማዝናናት እና በማስተማር፣ ማህበራዊ ጉዳዮችን በመፍታት እና ሀገራዊ አንድነትን በማጎልበት በኩል ጉልህ ሚና ነበራቸው።
ዲጂታል አብዮት፡-
የዲጂታል ዘመን መምጣት ጋር በተያያዘ፣ በኢትዮጵያ የሬዲዮ ስርጭት ከፍተኛ ለውጥ አሳይቷል። በ1990ዎቹ የኤፍ ኤም ሬዲዮ መጀመር የተሻሻለ የድምፅ ጥራት እና ሰፋ ያለ የፕሮግራም አማራጮችን አምጥቷል። በተጨማሪም የኢንተርኔት እና የኦን ላየን ስርጭት አገልግሎቶች የሬዲዮ ጣቢያዎች ከመልካምድር ድንበሮች በዘለለ ዓለም አቀፍ ታዳሚ ዘንድ ለመድረስ አዳዲስ መንገዶችን ከፍተዋል።
የኢትዮጵያ ሬዲዮ የወደፊት እጣ ፈንታ፡-
ኢትዮጵያ የቴክኖሎጂ ግስጋሴዎችን ተቀብላ ስትቀጥል የራዲዮ የወደፊት እጣ ፈንታ ተስፋ ሰጪ ይመስላል። የማህበረሰብ ራዲዮ ጣቢያዎች፣ ገለልተኛ አስተላላፊዎች እና የኦንላይን መድረኮች መበራከት የሬድዮ ምህዳርን በማብዛት ለተለያዩ ድምጾች እና አመለካከቶች መድረክ ፈጥሯል። በተጨማሪም ሬዲዮን ከማህበራዊ ሚዲያ እና ከሞባይል ቴክኖሎጂ ጋር ማቀናጀት ኢትዮጵያውያን በሬዲዮ ይዘት ላይ የሚሳተፉበትን መንገድ ለመቀየር የሚያስችል አቅም አለው።
ማጠቃለያ፡-
በኢትዮጵያ የራዲዮ ጣቢያዎች ታሪክ የግንኙነት ሃይል እና ማህበረሰቦችን የመቅረጽ ብቃቱ ማሳያ ነው። ራዲዮ ከትሁት አጀማመሩ ጀምሮ እስከ ዲጂታል ዘመን ድረስ ኢትዮጵያውያንን በማሳወቅ፣ በማዝናናት እና በማስተሳሰር በኩል ትልቅ ሚና ተጫውቷል። መጪውን ጊዜ ስንመለከት ሬድዮ በዝግመተ ለውጥ እና መላመድ እንደሚቀጥል፣ የኢትዮጵያን ባህል የበለፀገ ታፔላ የሚያንፀባርቅ እና ለትውልድም የአንድነት ሃይል ሆኖ የሚያገለግል የተወደደ ሚዲያ ሆኖ እንደሚቀጥል ግልጽ ነው።